Ikona św. Wojciecha – znak pamięci i wdzięczności władz i mieszkańców Gniezna dla Sługi Bożego Ojca Świętego Jana Pawła II za trzykrotne nawiedzenie archidiecezji gnieźnieńskiej, a zwłaszcza za dwie pielgrzymki do grobu i miasta św. Wojciecha – zawisła w ołtarzu głównym kościoła pw. św. Bartłomieja na Wyspie Tyberyjskiej w Rzymie.
Ufundowana przez władze miasta ikona, przedstawiająca postać św. Wojciecha, została zawieziona do Rzymu przez delegację, w skład której weszli przedstawiciele włodarzy i mieszkańców Gniezna, którym przewodniczył abp Henryk Muszyński.
Gnieźnieńscy pielgrzymi wyruszyli od grobu św. Wojciecha w niedzielę wieczorem 2 kwietnia, po zakończeniu uroczystości związanych z obchodami pierwszej rocznicy śmierci Ojca Świętego Jana Pawła II.
Rok po śmierci Jana Pawła II
Ikona św. Wojciecha została napisana w konwencji cyrylometodiańskiej przez Atanasa Kameszewa, bułgarskiego profesora Akademii Sztuk Pięknych w Płowdiw. Przygotowana jako dar wdzięczności dla Papieża Jana Pawła II, została zaprezentowana po raz pierwszy już po jego śmierci, podczas uroczystej sesji Rady Miasta Gniezna, w dniu 23 kwietnia 2005 r. Jej symboliczne przekazanie odbyło się dopiero rok po śmierci Papieża Polaka. We wtorek 4 kwietnia br. pielgrzymi z Gniezna wystawili ją przy grobie Jana Pawła II w Grotach Watykańskich, znajdujących się w podziemiach Bazyliki św. Piotra w Rzymie.
Pielgrzymi z Gniezna zatrzymali się w tym miejscu na kilka dłuższych chwil, by w głębokim skupieniu pomodlić się również o rychłą beatyfikację Sługi Bożego Jana Pawła II. Ikona św. Wojciecha została następnie w uroczystej procesji przeniesiona do kościoła pw. św. Bartłomieja na Wyspie Tyberyjskiej, gdzie znajdują się relikwie ramienia św. Wojciecha. Po przybyciu na miejsce pielgrzymi uczestniczyli w uroczystej Eucharystii, której przewodniczył abp Henryk Muszyński. W wygłoszonej homilii arcybiskup gnieźnieński podjął refleksję na kanwie ewangelicznej przypowieści o ziarnie pszenicznym (J 12, 24-26), odnosząc ten obraz do Chrystusa Zmartwychwstałego, życia i męczeńskiej śmierci św. Wojciecha oraz „świadectwa życia, posiewu słowa i śmierci Jana Pawła II”. Mówiąc o ostatnich dniach życia Jana Pawła II, które nacechowane były cierpieniem i niemocą, abp Muszyński powiedział m.in.: Papież żył, cierpiał i umierał w jedności z Chrystusem. Dzięki temu pokazał najgłębszy sens ludzkiej egzystencji, która jest drogą do życia, a nie do śmierci. Jan Paweł II objawił nam tajemnicę paschalną, jako tajemnicę Bożego miłosierdzia. Dzięki niej, tak w życiu św. Wojciecha, jak i w życiu Jana Pawła II obumarło to wszystko, co było ze słabości i grzechu. W sposób paradoksalny pełnia życia rozpoczęła się dla nich dopiero po śmierci. Dzięki temu stali się oni dla nas wszystkich znakiem nadziei, która sięga poza śmierć. Wierzymy również – dodał arcybiskup gnieźnieński – że Jan Paweł II, który uczył nas swoim życiem i śmiercią, dziś także oręduje za nami i błogosławi nam z okna domu Ojca Niebieskiego, wypraszając nam światło i moc do prawdziwie chrześcijańskiego świadectwa, abyśmy się stali również wiarogodnymi świadkami i nosicielami Bożego życia zrodzonego z posiewu słowa Ewangelii.
Św. Wojciech nad Tybrem
Relikwie św. Wojciecha, które znajdują się w kościele pw. św. Bartłomieja w Rzymie, na wyspie znanej jako Isola Tyberiana (Wyspa Tyberyjska), zostały złożone tam przez cesarza Ottona III, który również z własnych środków finansował budowę świątyni. Kościół nosił wówczas wezwanie św. Wojciecha (Ecclesia Sancti Adalberti). Cesarz Otton III otrzymał fragment relikwii pochodzących z ramienia św. Wojciecha od Bolesława Chrobrego podczas swojej pielgrzymki do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie w 1000 roku. Był to wyraz wdzięczności Bolesława Chrobrego za dary otrzymane od niemieckiego cesarza, wśród których znalazły się: diadem cesarski, włócznia św. Maurycego oraz „Vitae Priori” – odpis pierwszego życiorysu św. Wojciecha.
W XII wieku zmieniono wezwanie kościoła, któremu odtąd patronował św. Bartłomiej. Pamięć o św. Wojciechu nigdy jednak nie zaginęła. Każdego roku, w dniu 23 kwietnia, wystawiano relikwie św. Wojciecha, przy którego szczątkach czuwali często wierni z Rzymu i Polski.
Jak tłumaczy abp Henryk Muszyński, pielgrzymka ta ma wznowić dawną tradycję Polaków, którzy udając się do Wiecznego Miasta, rozpoczynali swoje pielgrzymowanie właśnie od kościoła pw. św. Bartłomieja i stamtąd szli razem do Grobów Apostolskich. – Na pamiątkę minionego pontyfikatu pragniemy wznowić tę piękną tradycję symbolicznego przejścia od Grobu św. Wojciecha do Grobu św. Piotra, w nadziei, że w niedalekiej przyszłości Opatrzność Boża pozwoli nam również pielgrzymować do grobu Świętego Jana Pawła II – powiedział arcybiskup gnieźnieński.